၀င္းဒိုး ကြန္ပ်ဴတာမွာ ေနရာလြတ္မ်ားရရွိေစမယ့္ Built-In Tools ငါးခု

ကြန္ျပဴတာ Hard Drive မ်ားရဲ႕ သိုေလွာင္ႏုိင္မႈပမာဏ ဟာ တစ္ျဖည္းျဖည္းမ်ားျပားလာပါတယ္။ လြႏ္ခဲ့ တဲ့ ဆယ္ႏွစ္တုန္းက 40GB ဟာ အမ်ားဆံုးလို႔ ဆိုႏုိင္ေပမယ့္ ဒီေန႔ေခတ္မွာေတာ့ 1TB ဟာ စံႏႈန္း တစ္ ခုျဖစ္လာပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္လည္း ကြန္ျပဴတာမွာ ေနရာလြတ္မ်ား ကုန္ဆံုးသြားတဲ့ အေျခအေနေတြ ျဖစ္ေန ဆဲပါပဲ။ Applications မ်ားရဲ႕ အရြယ္အစားဟာ ႀကီးမားလာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကြန္ျပဴတာ အေဟာင္း မ်ားနဲ႔ Netbook မ်ားမွာ ဆိုရင္ လွ်င္ျမန္စြာ ေနရာကုန္ဆံုးေစပါတယ္။ Hard Drive မွာ ေနရာလြတ္ေတြ က်န္ရွိေနတယ္ဆိုရင္ေတာင္ မလိုအပ္တာေတြကို ရွင္းလင္းျခင္းျဖင့္ ကြန္ျပဴတာရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ခ်က္ကို ပိုမိုေကာင္းမြန္ေစပါတယ္။ ကြန္ျပဴတာ မွာ မလိုအပ္တဲ့ အရာေတြကို ရွင္းေပးဖို႔ အတြက္ Built-In Tools ငါးခုကို အသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။ Disk Cleanup
------------------
Disk Cleanup က မလိုအပ္တဲ့ဖိုင္မ်ားကို ရွင္းေပးဖို႔အတြက္ ၀င္းဒိုးမွာပါတဲ့ Built-In Tool တစ္ခုျဖစ္ပါ တယ္။ Recycle Bin, Temp Folders နဲ႔ Temporary System Files မ်ားဟာ Hard Drive မွာ ေနရာမ်ား စြာ ရယူထားပါတယ္။ အဲဒီဖိုင္ေတြဟာ မလိုအပ္ေတာ့တဲ့ အတြက္ ဖ်က္ပစ္ႏုိင္ပါတယ္။ 

Start Menu ဒါမွမဟုတ္ Windows 8 Charms Bar ကေန Disk Cleanup လို႔ ရိုက္ၿပီး Disk Cleanup Tool ကို ဖြင့္ပါ။ ၀င္းဒိုး တစ္ခုေပၚလာရင္ ရွင္းလင္းခ်င္တဲ့ Drive ကိုေရြးၿပီး OK ႏွိပ္ပါ။ Disk Cleanup က Scan လုပ္မွာ ျဖစ္ၿပီး မိနစ္အနည္းငယ္ ၾကာျမင့္မွာပါ။

ၿပီးရင္ ရွင္းလင္းႏုိင္တဲ့ က႑မ်ားနဲ႔ ေနရာယူထားတဲ့ ပမာဏကို ျပသေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရွင္းလင္းခ်င္တဲ့ က႑ ရဲ႕ Checkbox မ်ားမွာ အမွန္ျခစ္ေပးၿပီး OK ကို ႏွိ္ပ္ပါ။ ဒါဆိုရင္ အဲဒီဖို္င္မ်ားကို ရွင္းလင္းေပးၿပီး ေနရာလြတ္မ်ားရရွိပါၿပီ။

၀င္းဒိုး ကို အင္စေတာ လုပ္ထားတုန္းက သိမ္းထားတဲ့ ဖိုင္ေတြဟာလည္း မလိုအပ္ေတာ့ပါဘူး။ အဲဒီ ဖိုင္ေတြ၊ System Restore Points ၊ Windows Update လုပ္တဲ့အခါမွာ ခဏတာ သိမ္းထားေပးတဲ့ ဖိုင္မ်ား နဲ႔ System Log Files မ်ားကို ရွင္းလင္းဖို႔အတြက္ Clean up system files ကို ႏွိပ္ပါ။ ေနာက္ အဆင့္မွာ ရွင္းခ်င္တာကို ေရြးခ်ယ္ၿပီး ရွင္းလင္းႏိုင္ပါတယ္။ ၀င္းဒိုး ဗားရွင္း အေဟာင္းကေန အသစ္ကို Update လုပ္ထားသူမ်ားအတြက္ 1GB ေလာက္ေနရာလြတ္မ်ား ရရွိႏုိင္ပါတယ္။

မလိုအပ္တဲ့ Applications မ်ားကို Uninstall လုပ္ပါ။
---------------------------------------------------------
ကြန္ျပဴတာကို အသံုးျပဳလာတာ ၾကာလာတာနဲ႔ အမွ် Apps မ်ား မ်ားျပားလာပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ အသံုး မျပဳေတာ့တဲ့ Apps မ်ားကို Uninstall ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ ကြန္ျပဴတာမွာ ေနရာလြတ္မ်ား ရရွိႏုိင္ပါတယ္။ မလိုအပ္တဲ့ Apps မ်ားကို Uninstall ျပဳလုပ္ဖို႔အတြက္ Start Menu ဒါမွမဟုတ္ Windows 8 Charms Bar ကေန Programs and Features လို႔ ရို္က္ၿပီး ဖြင့္ပါ။ ၿပီးရင္ သင့္ကြန္ျပဴတာမွာ အင္စေတာ လုပ္ထား တဲ့ Apps အားလံုးကို ျပသေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လြတ္ေနတဲ့ ေနရာ တစ္ခုမွာ Right Click ႏွိပ္ၿပီး Sort by ကေန Size ကို ႏွိပ္ျခင္းျဖင့္ အရြယ္အစားႀကီးတဲ့ Apps မ်ားကို အေပၚဆံုးမွာ ေတြ႔ႏိုင္ေအာင္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ အရြယ္အစားႀကီးတဲ့ Apps မ်ားကို အလြယ္တကူ ရွာေဖြႏိုင္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ Apps မ်ားရဲ႕ အရြယ္အစားကိုေတာ့ ေဖာ္ျပထားျခင္းမရွိတာကို သတိျပဳပါ။ App တစ္ခုကို Uninstall လုပ္ဖို႔ App ေပၚမွာ Right Click ႏွိပ္ၿပီး Uninstall ကို ႏွိပ္ပါ။

ဖိုင္မ်ားကို Compress လုပ္ပါ။
----------------------------------
၀င္းဒိုး က ဖိုင္အရြယ္အစား ကို ခ်ံဳ႕ေပးႏုိင္တဲ့ Compress စြမ္းေဆာင္ခ်က္ပါတဲ့ NTFS File System ကို အသံုးျပဳပါတယ္။ အရြယ္အစားႀကီးၿပီး အသံုးျပဳေလ့မရွိတဲ့ ဖိုင္မ်ားကို Compress လုပ္ထားႏိုင္ၿပီး ျပန္အ သံုးျပဳခ်င္တဲ့ အခါမွာလည္း သာမာန္အတိုင္းပဲ အသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။ 

ဒါေပမယ့္ Compress လုပ္ထားတဲ့ ဖိုင္ကို ဖြင့္ရင္ အခ်ိန္ အနည္းငယ္ၾကာတတ္ပါတယ္။ စြမ္းေဆာင္ ရည္ျမင့္တဲ့ ကြန္ျပဴတာမွာ ဆိုရင္ မသိသာလွေပမယ့္ စြမ္းေဆာင္ရည္နိမ့္တဲ့ ကြန္ျပဴတာမ်ားမွာေတာ့ ဒီနည္းကို အသံုးမျပဳသင့္ပါဘူး။ 

MS Office Documents , PDF နဲ႔ အရြယ္ႀကီးမားတဲ့ Image File မ်ားကို ခ်ံဳ႕ထားသင့္ပါတယ္။ သီခ်င္း နဲ႔ ဗီဒီယိုဖိုင္မ်ားကေတာ့ Compressed Format နဲ႔ သိမ္းထားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ Compress မလုပ္သင့္ပါ ဘူး။ Windows System Files နဲ႔ Program Files မ်ားကိုလည္း Compress မလုပ္သင့္ပါဘူး။ ကြန္ျပဴတာ ကို ေလးလံေစမွာ ျဖစ္ၿပီး အခန္႔မသင့္ရင္ ကြန္ျပဴတာ Error မ်ား ျဖစ္လာႏုိင္ပါတယ္။ 

ဖိုင္တစ္ခု ဒါမွမဟုတ္ ဖိုဒါတစ္ခုကို Compress လုပ္ဖို႔ File Explorer or Windows Explorer ကို ဖြင့္ပါ။ ဖိုင္ အေပၚမွာ Right Click ႏွိပ္ၿပီး Properties ထဲမွ Advanced ကို ႏွိပ္ပါ။ Compress contents to save disk space မွာ အမွန္ျခစ္ေပးၿပီး OK ႏွိပ္ပါ။ ဖိုဒါတစ္ခုကို ခ်ံဳ႕ရင္ေတာ့ အဲဒီဖိုဒါရဲ႕ ေအာက္မွာ ရွိတဲ့ Sub Folder မ်ား နဲ႔ ဖိုင္မ်ားကိုပါ ခ်ံဳ႕မလား ေမးပါလိမ့္မယ္။

Compress လုပ္ထားတာကို ျပန္ျဖည္ ခ်င္ရင္ အေပၚနည္းအတိုင္း Properties> Advanced ထဲသြားၿပီး အမွန္ျခစ္ျဖဳတ္ေပးရပါမယ္။

System Restore အတြက္ Space ကို ေလွ်ာ့ခ်ပါ။
-------------------------------------------------------
System Restore က ၀င္းဒိုုး ရဲ႕ အဓိက စြမ္းေဆာင္ခ်က္တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ကြန္ျပဴတာ ရဲ႕ System ကို ႀကီးႀကီးမားမား ျပဳျပင္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ System Restore Point ျပဳလုပ္ထားသင့္ပါတယ္။ ဒါမွသာ အမွား မ်ား ၾကံဳေတြ႔ရရင္ အရင္ အေျခအေနကို ျပန္လည္ ေရာက္ရွိႏိုင္ပါတယ္။ System Restore က သင့္ရဲ႕ အီးေမး ၊ Documents နဲ႔ ဓါတ္ပံုမ်ားလို Personal Files မ်ားကို မပ်က္ဆီးေစပါဘူး။ System Restore က ေကာင္းမြန္ေပမယ့္ သူ႔အတြက္ သီးသန္႔ ေနရာ ႀကီးႀကီးမားမား ဖယ္ထားေပးရပါတယ္။

သူယူထားတဲ့ ေနရာ ကို ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ အတြက္ Control Panel ကို ဖြင့္ၿပီး System ကိုႏွိပ္ပါ။ ဘယ္ဘက္ျခမ္း မွ System Protection ကို ႏွိပ္ပါ။ ၀င္းဒိုး တစ္ခုေပၚလာရင္ Configure ကိုႏွိပ္ပါ။ Disk Space Usage မွာ ေနရာ ေလွ်ာ့ခ်ေပးပါ။ System Restore ကို အသံုးျပဳေလ့ မရွိသူမ်ားအတြက္ 4GB ေလာက္ဆိုရင္ အဆင္ေျပပါတယ္။

OneDrive ဒါမွမဟုတ္ External Hard Drive ကို အသံုးျပဳပါ။
-------------------------------------------------------------------
သင့္ကြန္ျပဴတာ မွာ ေနရာလြတ္ နည္းပါးလာရင္ Cloud Storage ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားနဲ႔ External Hard Drive မ်ားမွာ ဖိုင္မ်ား သိမ္းဆည္းႏုိင္ပါတယ္။ Microsoft က Windows 8 ကြန္ျပဴတာမ်ားမွာ OneDrive ကို အသံုးျပဳႏုိင္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးထားပါတယ္။ File Explorer ရဲ႕ ဘယ္ဘက္ျခမ္းမွာ OneDrive (ယခင္ SkyDrive) ကို အလြယ္တကူ သံုးႏုိင္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးထားပါတယ္။ OneDrive မွာ 7GB အထိ အခမဲ့ သိမ္းဆည္းႏုိင္ပါတယ္။

External Hard Drive မ်ားမွာလည္း ကြန္ျပဴတာမွ ဖိုင္မ်ားကို သိမ္းဆည္းနိုင္တဲ့အတြက္ ကြန္ျပဴတာမွာ ေနရာလြတ္မ်ား ရရွိေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေရးႀကီးဖိုင္မ်ားကို ကြန္ျပဴတာမွာသာမက Cloud ဒါမွမဟုတ္ External Drive မ်ားမွာ သိမ္းဆည္းထားသင့္ပါတယ္။ ဒါမွသာ ကြန္ျပဴတာ ျပႆနာ တက္တဲ့အခါမွာ အေရးႀကီးဖိုင္မ်ား မပ်က္ဆီးေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

၀င္းဒိုုး ကြန္ျပဴတာ မွာ ေနရာလြတ္မ်ား ရရွိေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္တဲ့ Third-Party Tools မ်ားလည္း ရွိ ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေပၚမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ Microsoft ရဲ႕ Tools မ်ားကို အသံုးျပဳၿပီး ကြန္ျပဴတာ မွာ ေနရာလြတ္မ်ား ရရွိႏုိင္ပါတယ္။


သူရ

Myanmar Digital Life Journal